Gökyüzünde uçan bir uçak gördüğümüzde, arkasında beyaz bir iz bıraktığını da hemen fark edebiliriz. Bu izler, kondens izleri olarak bilinir ve uçak motorlarının yaydığı su buharıyla oluşan yapay bulutlardır.
Gökyüzünde bir bulut daha görmek pek önemli olmayabilir. Ancak yeni araştırmalar, modern uçaklarla birlikte değişen bu kondens izlerinin iklimimiz üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini gösteriyor.
Kondens izleri tam olarak nedir?
Kondens izleri, uçakların arkasında gördüğümüz beyaz çizgilerdir. Jet motorlarının yakıt yakması sonucu oluşan su buharı nedeniyle ortaya çıkarlar. Aslında, kondens izleri bulutlara çok benzer çünkü temel olarak bulutturlar. Ancak, bu yapay bulutlar çevre için olumsuz etkiler de yaratabilir.
Kondens izlerinin iklim üzerindeki etkisi
Grantham Enstitüsü Royal Society Üniversitesi Araştırma Görevlisi Dr. Edward Gryspeerdt yakın zamanda yaptığı bir açıklamada, “Uçmanın iklim için pek iyi olmadığı yaygın olarak biliniyor. Fakat pek çok insanın fark etmediği şey, jet yakıtı karbon emisyonlarıyla birlikte duman izlerinin küresel ısınma üzerinde çifte etki yarattığıdır” dedi.
Dr. Gryspeerdt’in araştırma ekibi, uçakların daha yüksek irtifalarda uçması nedeniyle kondens izlerinin artık daha uzun süre kaldığını söylüyor. Modern uçaklar, sürtünmeyi azaltmak ve emisyonları azaltmak için yaklaşık 12 kilometre (38.000 fit) yükseklikte uçar. Ancak, bu irtifa artışı, kondens izlerinin daha uzun süre kalmasına neden olarak iklim üzerindeki etkilerini daha da artırıyor.
Dr. Gryspeerdt şöyle diyor: “Bu çalışma havacılık endüstrisi için yeni bir zorluk teşkil ediyor. Daha yeni uçaklar, yakıt açısından daha verimli ve yolcu mil başına daha az karbon emisyonu üretiyor olsa da, daha yüksek seyir irtifaları, atmosferde daha kalıcı kondens izlerine yol açarak, havacılığın iklim etkisini artırıyor.”
Kaynak: Chip – https://www.chip.com.tr/haber/ucaklarin-arkasinda-biraktigi-beyaz-izler-nedir_165200.html
