Ontario, Kanada’dan 12 yaşındaki bir sekizinci sınıf öğrencisi, Antik Yunan bilgesi Arşimed tarafından tasarlanan “ölüm ışınının” gerçekten işe yarayabileceğini kanıtlayarak uzun süredir devam eden tarihi bir tartışmanın çözümlenmesine yardımcı oldu.
Tarihte, düşman gemilerini yakmak için Güneş ışınlarını kullandığı iddia edilen silahın, ölümcül sonuçlar doğuracak şekilde Roma Donanması’na karşı kullanıldığı anlatılıyor. Ancak araştırmacılar bu antik mekanizmanın gerçekten var olup olmadığını henüz belirleyemediler.
12 yaşındaki Brenden Sener, bu sorunun çözümüne yardımcı olmak için anlatılan mekanizmanın küçültülmüş bir sürümünü yaptı ve sonunda konseptin işe yaradığı ve savaşta makul bir şekilde kullanılabileceği sonucuna vardı. Orijinal ölüm ışınının, MÖ 213’ten 212’ye kadar süren Siraküza Kuşatması sırasında işgalci Romalılara karşı kullanıldığı söyleniyor. Anlatılana göre, savaş gemileri Sicilya adasında bulunan Helenistik kentte ilerlerken, yerel savunucular düşmanı uzakta tutmaya yardımcı olmak için Arşimet’in icatlarını kullandılar.
Yunan tarihçi Lucian’ın kaynaklarına göre Arşimet, Güneş ışınlarını düşman gemilerine odaklamak ve onların alev almasına neden olmak için Siraküza körfezi boyunca aynalar yerleştirmişti. Aralarında ünlü Fransız filozof René Descartes’ın da bulunduğu bazı akademisyenler bu fikri sadece kurgu olarak nitelendirirken, diğerleri silahı makul bir başarıyla yeniden geliştirmeye çalıştı. Örneğin 2005 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) bir ekip, Arşimed’in tasarımının bir gemiyi yalnızca 11 dakikada ateşe verebileceğini buldu.
Ancak yakacak bir gemiye sahip olmayan genç Sener, bir dizi içbükey ayna ve LED masa lambaları kullanarak antik ölüm ışınının bir masa üstü versiyonunu oluşturmayı tercih etti. Çalışmasına 50 watt’lık bir ısı kaynağını bir karton parçası üzerine odaklamak için reflektörler kullanıldığında, hedefin sıcaklığının, toplam üç aynaya kadar her bir ilave ayna ile yaklaşık 2°C yükseltilebildiğini buldu. Dördüncü bir aynanın eklenmesi ise 8°C’lik büyük bir sıcaklık artışına neden oldu.
Deneyi 100 watt’lık bir lamba kullanarak tekrarladığında, “3 aynaya kadar her bir aynadaki sıcaklık değişiminin 4°C ve 4’üncü aynada 10°C olduğunu” buldu.
Genç çalışma yazarı, “Deneysel bulgularıma dayanarak, MIT grubuyla aynı fikirdeyim ve yeterince güçlü bir ısı kaynağı ve daha büyük, hepsi mükemmel bir açıyla odaklanmış birden fazla aynayla gemileri yakmanın mümkün olabileceğine inanıyorum” diye yazıyor ve devam ediyor: “Ölüm Işını’nın antik Siraküza’daki kullanımına ilişkin tarihsel açıklamalar makuldür, ancak Antik Filozofların kitaplarında kaydedilenlerin dışında Arşimet Ölüm Işını’na dair hiçbir arkeolojik kanıt bulunamadı.”
Sener, çabalarından dolayı Matthews Hall Yıllık Bilim Fuarı Altın Madalyası, Fiziksel Bilimler Thames Vadisi Bilim ve Mühendislik Fuarı Altın Madalyası ve Çocukların Bilim ve Teknolojiye İlgilerine İlham Verme dalında Londra Halk Kütüphanesi Ödülü’ne layık görüldü.
Kaynak: Chip – https://www.chip.com.tr/haber/sadece-12-yasinda-ama-arsimedin-olum-isininin-gercek-olabilecegini-kanitladi_161751.html
