46 yaşındaki Voyager uzay aracı, yedi aylık uzun bir aradan sonra bir kez daha yıldızlararası uzayda kozmik harikaları araştırmaya geri döndü. NASA, Kasım 2023’te başlayan teknik bir sorunun ardından aracın tekrar bilim verilerini göndermesiyle, ikonik görevin normal seyrine döndüğünü duyurdu.
1977’de fırlatılan Voyager 1 günümüze göre oldukça eski teknolojiyle çalışıyor. Bilim dünyasında değerli bir geçmişi olan uzay aracı, heliosferin yıldızlararası uzayla nasıl etkileşime girdiğini daha iyi anlamak için gözlemlerini yeni görevlerden elde edilen verilerle birleştirerek Güneş alanının en uç noktalarını keşfediyor. Uzay aracı, onlarca yıldır yeni ayları, aktif volkanları ve gezegen halkalarını keşfederek evren hakkında etkileyici veriler sunuyordu.
Ancak geçtiğimiz yılın sonlarında Dünya’ya kullanışsız, anlamsız sözcüklerle karşılık vermeye başlamıştı. Görevin arkasındaki ekip, Mart ayında Voyager 1’in anlamsız verilerinin ardındaki nedenin uzay aracının uçuş veri sistemi (FDS) belleğinin etkilenen kısmının bir kısmını depolamaktan sorumlu bir çip olduğunu belirledi. FDS, Voyager’ın bilimsel araçlarının yanı sıra uzay aracının sağlığına ilişkin mühendislik verilerini de topluyor ve bunları Dünya’ya ikili kodla iletilen tek bir pakette birleştiriyor. Ancak hata vermeye başladığında görev, birler ve sıfırlardan oluşan tekrarlanan bir düzende veri göndermeye başladı.
NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı’ndaki mühendisler, sorunun çözülmesine yardımcı olmak için etkilenen kodu, bozuk çipin kendisini düzeltmek yerine FDS belleğinde başka bir yere yerleştirdiler.
19 Mayıs’ta görev ekibi, uzay aracına bir komut göndererek Voyager’ı kurtarma görevinin ikinci bölümünü gerçekleştirdi. NASA’nın bildirdiğine göre, Voyager 1’in dört bilimsel aracından ikisi hemen normal çalışma modlarına dönerken, diğer iki araç için biraz daha uğraşmaları gerekti. Uzay ajansı, artık dört cihazın da kullanılabilir bilimsel veriler sağladığını duyurdu.
Voyager 1, ikiz sondası Voyager 2’nin kendi uzay yolculuğuna başlamasından bir aydan kısa bir süre sonra fırlatıldı. 25 Ağustos 2012’de Voyager 1, yıldızlararası uzaya ulaşan ve Güneş’in etki alanının ötesine geçen ilk insan yapımı nesne oldu. Uzay aracı şu anda Dünya’dan 24,37 milyar kilometre uzakta olduğu için, onarım çalışmalarının gerçekten ne kadar etkileyici olduğunu tahmin edebilirsiniz.
Kaynak: Chip – https://www.chip.com.tr/haber/nasanin-efsanevi-araci-voyager-6-ay-sonunda-olumden-dondu_164202.html
