İspanyol basınında çıkan haberlere göre İspanya Hava Kuvvetleri (Ejército del Aire y del Espacio), eskiyen F-5 uçaklarını 24 adet TUSAŞ yapımı HÜRJET gelişmiş jet eğitim uçağı ile değiştirmeye karar verdi. Bu hamle ile İspanya, yarım asırlık bir hizmetin ardından F-5’leri 2030 yılında hizmetten çıkaracak. İspanya elindeki A400M uçaklarının bir kısmını da elden çıkarmak istiyor. Bunun için takas yapılması planlanıyor.
HÜRJET, İspanya yolcusu
Bilindiği üzere HÜRJET’in bir prototipi bir süre önce İspanya’ya gitmişti. Aktarılanlara göre İspanyol heyeti uçak değişim anlaşmasını masaya yatırmak üzere birkaç hafta içinde Türkiye’ye gelecek.
Henüz rakamlar kesin olmamakla birlikte İspanya, elindeki 6 ila 10 adet A400M nakliye uçağına karşılık 24 adet HÜRJET eğitim uçağı almak istiyor. Eğer bu anlaşma gerçekleşirse operasyonel ömrü 2030’da sona erecek olan Northrop Grumman F-5M eğitim uçakları yerine İspanya Hava Kuvvetleri, HÜRJET’leri ana eğitim unsuru haline getirecek. Bu, Türk havacılık serüveni için tarihi bir dönüm noktası olabilir. 
Esasında ticari olarak bakıldığında bu değişim her iki ülke için de kazan-kazan durumu. İspanya, program kapsamında eğitim filosunu modernize edecek ve ihtiyaç fazlası A400M’lerden bazılarını elinden çıkarmış olacak. İspanya ayrıca HÜRJET’i yine ilgisini çeken bir faktör olarak hafif taarruz uçağı şeklinde de değerlendirebilir. Türkiye ise A400M gibi ihtiyaç duyduğu askeri nakliye uçaklarına erişmekle birlikte HÜRJET’in uluslararası güvenilirliğini güçlendirmiş olacak. İspanya, toplamda 27 adet A400M uçağı siparişi vermiş ancak artan maliyetler nedeniyle 14’ünü elinde tutmaya 13’ünü ise ihracata ayırmaya karar verdi. İspanya, özellikle diğer ülkeler de ellerindeki fazla A400M’leri elden çıkarmaya çalışırken, kalan 13 uçağı satmakta zorlandı. Aktarılanlara göre İspanya, mevcut durumda 17 A400M uçağını tutmak, kalan 10 tanesinden ise kurtulmak istiyor.
HÜRJET, esasında çok önemli bir proje. Bu projeye en başta F-35 uçaklarını kullanacak pilotların eğitimi için başlanmıştı. KAAN ve ve F-35 gibi 5. nesil uçaklarla birlikte değişen konfigürasyonları nedeniyle gelişmiş jet eğitim uçaklarına duyulan ihtiyaç artmış durumda. HÜRJET tam da bu noktada ihracatta büyük rol oynayabilir. TUSAŞ aynı zamanda HÜRJET’in hafif taarruz ve uçak gemileriyle uyumlu konfigürasyonları üzerinde de çalışıyor.
HÜRJET Teknik Özellikleri
- Uzunluk: 13,6 m / 44,6 ft
- Kanat açıklığı: 9,5 m / 31 ft
- Yükseklik: 5,1 m / 16,7 ft
- Kanat Alanı: 35 m2 / 270 ft2
- İtki: 17.600 lb
- Servis Tavanı: 13.716 m / 45.000 ft
- Kesintisiz Dönüş: 5,5 g @ 15.000 ft < 0.9 Mach
- Tırmanma Oranı: 39.000 fpm
- Menzil: 2222 km / 1200 nm
- Yük Kapasitesi: 2721 kg / 6000 lbs
- Azami Hız: 1,4 Mach
- G Limitleri: +8g / -3g
Hürjet’in Öne Çıkan Yetenekleri
- Yüksek AoA kontrolü
- Baş Üstü (Head-up) Göstergesi (HUD)
- Kaska Monteli Gösterge (Koşullu)
- Tam Otorite, Dijital Kontrollü Uçuş Sistemi
- Gelişmiş İnsan Makine Arayüzü, F-35 ve MMU için Asgari Alışma Zamanı
- Intra & Inter Veri Linki
- Gece Görüşüne Uyumlu (AJT, LIFT)
- Havada Yakıt İkmali (AJT için Kuru, LCA için Sıvı)
- Rahat İdare
- Gömülü Taktik Eğitimi ve Canlı Sanal Yapıcı Eğitim Sistemleri
- Otonom Operasyonlar için APU
- Hava-Hava, Hava-Yer Atış Kabiliyeti
A400M Atlas özellikleri
- Mürettebat: 3-4
- Kapasite: 37.000 kg, 116 tam teçhizatlı asker/paraşütçü, 66 sedye ve 25 tıbbi personel
- Uzunluk: 43.8 m
- Kanat Açıklığı: 42.4 m
- Yükseklik: 14.6 m
- Boş Ağırlık: 70 ton
- Azami Kalkış Ağırlığı: 130 ton
- Toplam İç Yakıt: 46.7 ton
- Azami İniş Ağırlığı: 114 ton
- Azami Faydalı Yük: 37 ton
- Motor (prop): 4x EPI TP400-D6 Turboprop
- Ana güç: 8.250 kW
- Azami seyir hızı: 780 km/s
- Seyir hızı aralığı: Mach 0.68 – 0.72
- Azami Görev Hızı: 300 kt CAS
- İlk Seyir İrtifası: at MTOW: 9.000 m
- Azami İrtifa: 11.300 m
- Menzil: Azami yük ile: 3.300 km
- 30-ton yük ile menzil: 4.800 km
- 20-ton yük ile menzil: 6.950 km
- Taktik Kalkış Mesafesi: 940 m
Kaynak: Donanimhaber – https://www.donanimhaber.com/ispanya-eski-f-5-ucaklarini-turk-yapimi-hurjet-ile-degistirecek–180230
