İnsanoğlu için en büyük gizemi, uzay değil de, binlerce km derinliğindeki yer kürenin iç yüzeyi oluşturuyor. Tüm çabalara rağmen bugüne kadar sadece Rusların 13 km derinliğinde bir çukur kazabildiğini ve daha derine gidemediklerini de biliyoruz.
Ama şimdi depremlerden kaynaklanan sismik dalgalar sayesinde bilim insanları gezegenimizin iç yapısını inceleme fırsatı buluyorlar. Bu araştırmaların hedefleri, katmanlar, kompozisyon, değişimler ve hareketleri tespit edebilmek. Ancak gezegenimiz, derinliklerinde gizlenmiş tuhaf detaylara sahip ve onu çözebilmek hiç kolay değil.
Yeni bir çalışma, Dünya’nın çekirdeği hakkında yeni bir bulgu ortaya koyuyor. Bilim insanları çekirdeğin üzerinde “tavan” adı verilen bir katmanın kanıtlarını buldular. Yani çekirdeğin sert bir kabuğu var. Ancak yeni araştırma, bu kabuğun tüm çekirdeği kaplayan bir küre olmadığını, sadece belirli enlemlerde mevcut olduğunu öne sürüyor. Temel olarak, gezegenin dış çekirdeği etrafına sarılmış bir donut veya geniş bir kuşaktan bahsediliyor.
Dünya’nın çekirdeği 6.970 kilometre çapında. Bu kütle, iç katı çekirdek ve dış sıvı çekirdek olmak üzere ikiye ayrılıyor. Sıvı çekirdek, gezegenimizin manyetik alanını jeodinamo adı verilen bir süreçle oluşturuyor. Önceki araştırmalar, dış çekirdek etrafında ince bir katmanın kanıtlarını bulmuştu.
Ayağımızın altında nelerin döndüğünü bilmiyoruz
Önceki çalışmalar, yüzeyden gelen suyun yavaşça çekirdeğe göç ettiğini ve kimyasal reaksiyonların bu katmanı oluşturduğunu öne sürmüştü. Ekip, önceki çalışmalarda olduğu gibi bölgenin muhtemelen daha hafif elementlere sahip olduğunu buldu; ancak şeklinin küresel olmadığını savunuyor.
Açıkçası, dünyamızın derin iç yapısını, özellikle de bu kadar derinliklerde anlamak için yapılacak çok daha fazla çalışma var. Katman, ayaklarımızın altında 2.900 kilometre derinlikte, ancak henüz ona ulaşabilecek hiçbir teknik kapasitemiz yok ve sadece uzaktan sismik dalgaların tepkilerini inceleyerek hakkında tahminlerde bulunabiliyoruz. Bu bilgiler ışığında, dünyanın hala tam anlamıyla keşfedildiğini ve keşifler çağının bittiğini iddia edebilir misiniz?
Kaynak: Chip – https://www.chip.com.tr/haber/dunya-cekirdeginin-etrafinda-dev-bir-donut-mi-var_165534.html
