Açık deniz rüzgar türbinleri yaygınlaştıkça bu sistemlerden üretilen enerjiyi uzun süreli ve ucuz şekilde depolamak önem kazanıyor. Sperra Enerji isimli bir şirket, deniz dibine beton küreler indirmeyi ve bunlar sayesinde uzun dönem enerji depolamayı planlıyor. Kaliforniya açıklarında deneme yapmak için birden fazla finansal destek aldı.
beton kürelerin 3D beton yazıcısı ile yapılması için ABD Enerji Bakanlığından 4 milyon dolar, kürenin içindeki suyu boşaltıp dolduran pompa ve aynı zamanda türbin olacak makine için de Almanya’dan 3,7 Milyon Euro destek aldı. Yatırımın sonunda Sperra Enerji, elektriğin en yüksek fiyatlı olduğu zamanlarda zamanda satışını yaparak kar elde etmeye çalışacak.
Teknolojinin en büyük artısı bilindik ve sıkça kullanılan pompajlı hidroelektrik elektrik depolama tesislerinin maliyetine benzer ama arsa bedeli olmadan görece vahşi yaşama zarar vermeden kurulması önemli artılardan. Diğer bir artısı ise dev rezarvuarları tek seferde çok yüksek sermaye ile inşaa etmek yerine böyle bir sistemi modüler olarak kullanabiliyorsunuz.
*Almanya’da inşaa edilen 1/10 boyutlu küre, 100 metre derinlikteki bir gölde başarılı olarak çalıştırıldı. Sistemin çalışma mantığı ise oldukça basit. İçi yüzey basıncında hava ile dolu olan bir beton küre 700-800 metre derinliğe yerleştiriliyor. Alt kısmına ise çift taraflı çalışan bir pompa bulunuyır. Yüksek basınçlı deniz suyu küreyi doldururken elektrik üreten bir türbin gibi çalışan pompa, elektrik depolanmak istendiğinde içerideki su dışarı pompalanıyor ve küre tekrar şarj edilmiş oluyor.
Bu şekilde yüzeye sadece elektrik ve yönetim kabloları ile bağlı olan sistemde pompada bir sorun olursa, sadece o sökülüp yukarı taşınıp bakıma alınabiliyor. Burada çift taraflı kullanılan pompa türbin hali hazırda petrol çıkarmak için kullandığımız derin deniz pompalarının türbin eklenmiş hali. Beton blok üretmek için ise şirket liman kenarında 3D Beton pompası kullanıyor böylece nakliye ve üretim masraflarını azaltıyor.
Bu fikri bulan Almanlar olsa da hayata geçiren ABD girişim şirketi Sperra Enerji olacak. Batarya blokları ise 10 metre genişliğe sahip olurken 500 kW güç üretebilecek, depoladığı enerji miktarı ise 600 kWs olacak. Konulacağı deniz derinliği ise 500-600 metre. Deneme çalışmaları sonuç verdikten sonra üretilmesi planlanan 30 metre çaplı küreler ise 20 MWs gibi iyi bir depolama sunacağı tahmin ediliyor ki istenirse daha büyük çaplıda yapmak mümkün. Yeterki su altında basınca dayansın ve deniz üzerinden nakledilip vinç ile indirilebilsin.
Bu tür bir mekanik olan elektrik bataryasının kayıbıda oluyor tabii, yani verdiğiniz elektriğin bir kısmını geri alıyorsunuz. Buna tam tur verimliliği deniyor ve bu miktar %70-80 arasında. Kayıp her ne kadar maliyet gibi görülsede rüzgarlı günlerde açık deniz rüzgar türbinleri ülkelerin tüketebileceğinden fazlasını üretiyorlar, bu durumda zaten ya elektrik boşa gidiyor yada çok ucuza alıcı buluyor. Bu durumda saklayabildiğinizi saklamak ve rüzgarın az olduğu günlerde kullanmak bunu yaparken kimyasal, yanıcı , pahalı ve ömürleri 10 civarında olan bataryalar kullanmak yerine bu tür sistemler oldukça ideal.
Bizim gibi beton maliyetlerini düşürebilen ve derin denizlere görece kısa mesafelerde ulaşabilen ülkeler için aslında bu teknoloji oldukça uygun. Tabii sistemin yaygınlaşması yüzer rüzgar türbinlerinin yaygınlaşması ile mümkün olacak. Zira bu türbinler için döşenecek deniz dibi elektrik hattı aynı zamanda bu depolama sistemi içinde hizmet verecek.
Kaynak: Donanimhaber – https://www.donanimhaber.com/deniz-altinda-beton-kurelerle-uzun-sureli-enerji-depolaniyor–185386
