Gökbilimciler, Dünya’dan yaklaşık 3.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili bir sistem olan T Coronae Borealis veya T CrB’nin yıldızlarının, bu yılın sonlarında yaşanacak nadir bir nova patlaması sırasında görülebileceğini söylüyor.
Patlamanın bir hafta boyunca görünür olması bekleniyor ve NASA, şu andan itibaren Eylül ayına kadar herhangi bir dönemde ortaya çıkabileceğini tahmin ediyor. Gökbilimciler daha kesin bir zamanlama belirledikten sonra, olayı gökyüzünde izlemek isteyenler için bir açıklama daha yayınlayacak.
Gökbilimciler, bu yıl T CrB’yi vurması beklenen gibi nadir nova patlamalarının yalnızca yüzyılda bir kez ortaya çıktığını ve bunun da hayatta bir kez görülebilecek bir gözlem olduğunu söylüyor. Bu olaylar, çökmüş bir beyaz cüce yıldız ile bir kırmızı dev yıldız birbirine çok yaklaştığında meydana geliyor. Bu yaklaşma, kırmızı devin yüzeyinin sıcaklığını büyük ölçüde artırıyor. Sıcaklıklar normalde sahip oldukları yaklaşık 4.000 ila 5.800 Fahrenheit dereceden (yaklaşık 2200 – 3200 santigrat derece) çok daha sıcak olan 360.000 Fahrenheit dereceye (yaklaşık 20.000 santigrat derece) kadar yükselebiliyor.
Bir başka ikonik nova olan RS Ophiuchi Nova patlamasının sanatçı gözünden görüntüsü.Bu muazzam sıcaklık artışı, kırmızı devin dış katmanlarını beyaz cücenin üzerine atmasına neden olur. Bu, Güneşimizin yıllık üretiminin 100.000 katına kadar bir enerji patlaması meydana getiriyor.
Patlamanın ardından yıldız orijinal sıcaklığına soğur ve yavaş yavaş döngüye yeniden başlar. Bu tür novalar, yıldızı bir süpernova gibi yok etmemeleri açısından son derece benzersizdir. Bunun yerine, T CrB ve sistem içindeki iki yıldız, yıllardır patlamaya devam ediyor. En dikkat çekici patlamalar 1946 ve 1866’ya kadar uzanıyor, ancak hesaplamalar, ikilinin yüzyıllardır nova aşamasında olduğunu öneriyor.
Bu nadir nova patlamasını eşsiz kılan bir başka özelliği de, döngüsünün sadece bir haftada tamamlanması. Zirvedeki parlaklık da o kadar yoğun ki, Dünya’dan bile çıplak gözle birkaç gün boyunca ve bir haftadan fazla bir süre boyunca dürbün veya teleskopla görülebilecek. Nova sırasında açığa çıkan enerji patlaması, sanki gökyüzünde yeni bir yıldız belirmiş gibi görünmesine neden olacak.
Kaynak: Chip – https://www.chip.com.tr/haber/bir-insanin-hayatindan-1-kez-gorebilecegi-nova-patlamasi-icin-hazirliklar-basladi_162500.html
