Üretken yapay zeka alanında yaşanan ilerlemeler insanları hayrete düşürmeye ve şaşırtmaya devam ediyor. Her yeni model ve sürümde yetenekleri çok daha gelişmiş ve neredeyse insan gibi davranabilen yapay zekalar hayatımızda yer edinmeye başlıyor. Waterloo Üniversitesi‘nde yapılan yeni bir araştırmaya göre birçok insan günümüz yapay zekalarının bir yere kadar bilince sahip olduğuna inanıyor. Peki gerçekten yapay zekaların bilinci var mı?
İnsanların yüzde 67’si yapay zekaların bilinçli olduğuna inanıyor
ABD’de yapılan çalışmada insanlara ChatGPT’nin bilinç kapasitesine ve plan yapma, mantık yürütme, duyguları hissetme vb. yeteneklere sahip olabileceğini düşünüp düşünmedikleri soruldu. Çalışmaya katılanlardan OpenAI tarafından üretilen ChatGPT’nin yanıtlarını 1 ila 100 arasında değerlendirmeleri istendi; 100, yapay zekanın bilincinin kesinlikle olduğuna, 1 ise olmadığı anlamına geliyor. Sonuçlara göre katılımcıların yüzde 67’si veya üçte ikisinden fazlası yapay zekaların bir dereceye kadar bilince sahip olduğuna inanıyor. Çalışmaya 300 kişi katılmış -yani örneklem küçük- olsa da sıradan kullanıcıların benzer yanılgılara sahip olduğunu sıklıkla görüyoruz.
Çalışma, ChatGPT kullanımı arttıkça kişilerin sohbet robotunun bir tür bilince sahip olduğuna inanma olasılıklarının arttığını gösteriyor. Araştırmacılar ChatGPT’nin insanlara çok benzer şekilde konuşup yazabildiğini ve bunun da insan yargısını etkilediğini söylüyor. Çalışmada bu durumun insanlar üzerinde hem kötü hem de olumlu etkileri olabileceği değerlendiriliyor. Bu yargısal yaklaşım, kişilerin sosyal bağlarını ve özgüvenini artırabilir veya duygusal bağımlılığa yol açarak insanlardan soyutlanmaya veya kritik kararlar için yapay zekaya aşırı güven duyulmasına yol açabilir. Yapay zekaların bilinci var mı?
Bu sorunun en kısa cevabı yapay zekaların günümüzde bir bilince sahip olmadıklarıdır. Yapay zekalar nasıl çalışıyor? Verilerimizi silebilir miyiz? başlıklı içeriğimizde yapay zekaların çalışma şekillerini detaylıca aktardığımız gibi yapay zekalar, sizin yazdığınızı veya kendi cevaplarını aslında “anlamıyorlar”.
Yaptıkları herhangi bir şeyi bir anlama olmadan yapıyorlar. Hatta verdikleri yanıtlarda insanların kullandığı kelimeleri kullansalar da aslında kelimelerin gerçekte ne anlama geldiğini veya farklı durumlarda neye işaret edebileceklerini bilmiyorlar. Esasında kelimeler de kullanmıyorlar. Bunun yerine kelimeleri tokenizasyon adı verilen çok erken bir aşamada sayılara dönüştürüp bunların diğer sayı kümeleriyle olan ilişkilerine bakıyorlar. En nihayetinde ChatGPT veya diğer benzer yapay zekalar verdikleri yanıtları bir olasılık hesaplaması sonucunda veriyor. Literatürde bir karşılığı olmasa ChatGPT benzerlerine “olasılık robotu” demek pek yanlış olmayacaktır. Çalışma prensipleri gereği bu olasılık hesabı her bir sorguda farklılık gösterebiliyor. Yani, ChatGPT’ye birebir aynı soruyu sorsanız bile verdiği cevap her seferinde büyük ihtimalle farklı olacaktır. Mesela hemen üstte iki ayrı cihaz ve hesap üzerinden yaptığım örnekte olduğu gibi.
Kaynak: Donanimhaber – https://www.donanimhaber.com/bircok-insan-chatgpt-nin-bilincli-oldugunu-dusunuyor-peki-gercek–179516
