İklim değişikliği insanlığın şimdiye kadar karşılaştığı en büyük sorunlar arasında yer alıyor. Önlemler alınıyor olsa da zarar çoktan verildi ve insanlığın bu değişime ayak uydurması gerekiyor. İklim değişikliğinden doğrudan etkilenen endüstri ise hiç şüphesiz tarım. Tarım ve medeniyetin doğduğu Mezopotamya, yani bu topraklar, şimdilerde kuraklık ve rekolte kaybı (bir yılda edilen ürün toplamı) ile mücadele ediyor. Ancak Bahçeşehir Fen ve Teknoloji Lisesi öğrencileri geliştirdikleri Plantzma adlı cihaz ile tarımda yaşanan sorunlara çözüm oluyor.
Türk gençler tarımı dönüştürüyor
Plantzma cihazı, mahsulün dayanıklılığını artırmak ve sulamada kullanılan suyu zenginleştirmek için düşük sıcaklıkta plazma kullanarak daha iyi verim ve daha sağlıklı bitkiler elde edilmesini sağlıyor. Beyza, Mir Baran, Diyar, Adar ve Dilvin’denoluşan Bahçeşehir Fen ve Teknoloji Lisesi ekibi The Earth Prize’da ikinci olmayı başardı. The Earth Prize, her yıl Dünya Vakfı tarafından ortaöğretim öğrencilerine verilen çevresel sürdürülebilirlik ödülü konumunda.
Ekibin ortaya koyduğu Plantzma cihazı ise kuraklık ve mahsul kıtlığına kolay ve ucuz bir çözüm sunuyor. Türkiye’deki yağış kaybı ve buna bağlı ürün kayıpları göz önüne alındığında çözümleri oldukça umut verici. Zira Plantzma, sadece 176 euro veya yaklaşık 6.300 TL’lik maliyetiyle ürün kaybını yüzde 60 azaltırken pahalı gübre kullanımını da yüzde 40’a varan oranlarda düşürebiliyor. Tüm bunlara ise birkaç düğmeye basılarak ulaşılıyor. Cihaz nasıl çalışıyor?
Gençlerin ortaya koyduğu Plantzma esasında bilimin en köklerine bir dalış gibi ve oldukça teknik bir cihaz. Adından da anlaşıldığı üzere sistemin merkezinde katı, sıvı ve gazın yanı sıra maddenin dördüncü hali olan plazma bulunuyor. Cihazda plazmanın varlığı ise Beyza Kaya’dan çıkmış durumda. Beyza bu konu hakkında şunları söylüyor: “Plazma kullanmayı düşündüm çünkü ötegezegenlerle ilgileniyordum. Bu yüzden NASA’nın makalelerini çok okuyordum. Ayrıca NASA’nın plazma ve geniş kullanım alanları hakkında çok fazla çalışması bulunuyor.”
Dünya’da nadir bulunan ancak uzayda bol miktarda bulunan plazmanın yaratılması için üç şeye ihtiyaç duyuluyor; hava gibi bir gaz, elektrotlu bir deşarj sistemi ve bir voltaj sistemi. Tüm bunlar Plantzma’nın temel bileşenleri arasında yer alıyor. Elbette cihaz, füzyon reaktörlerinde kullanılan milyonlarca derecelik plazmayı kullanmıyor. Plantzma, işini yapabilmesi için düşük sıcaklıkta plazmaya ihtiyaç duyuyor. Ekimden önce cihazdaki bir kapta tohumlar plazma ile buluşturularak yüzeylerinde nano çatlaklar oluşturuluyor. Bu çatlaklar tohumların çimlenme oranını ve büyüme potansiyelini yükseltiyor. Bu da hastalıklara, kuraklığa ve diğer çevresel stres faktörlerine karşı tohumu daha dirençli hale getiriyor.
Bununla birlikte sulamada kullanılan su, plazma ile işlenerek bitki için gerekli besinleri sağlayan, meyve ve sebzeleri canlandıran azotla zenginleştiriliyor. Bu sayede plazma ile çevre dostu gübre elde edilmiş oluyor. Dolayısıyla bu sistem, çiftçilere ekim öncesinden ekim sonrasına kadar rehberlik etmiş oluyor. En nihayetinde de ise Plantzma, rekolte kaybının önüne geçiyor.
Ekip, plazma teknolojisinin mümkün olduğunca erişilebilir olmasını, böylece ölçeklendirilebilmesini ve kırsal topluluklarda kullanılabilmesini istiyor. Ekip şimdilerde bu büyük umutlar vadeden projelerini geliştirmek ve uluslararası alana yayabilmek için fon toplamaya çalışıyor. Plantzma cihazının sahadaki kullanımını aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz.
[DHVIDEO=81062
Kaynak: Donanimhaber – https://www.donanimhaber.com/turk-genclerden-tarim-alaninda-devrim-yaratan-icat–179446
